مقدمه
در دنیای سرورهای سازمانی، انتخاب نوع دیسک ذخیره‌سازی تأثیر مستقیمی بر عملکرد، پایداری و قابلیت اطمینان سیستم دارد. هارد دیسک‌های SAS (Serial Attached SCSI) به‌ویژه مدل‌های SFF (Small Form Factor) با سرعت‌های 10K و 15K RPM، از رایج‌ترین گزینه‌ها در سرورهای HPE مانند DL380 G9 و DL360 G10 هستند.
با وجود گسترش استفاده از SSDها، هنوز هم در بسیاری از دیتا‌سنترها و سازمان‌ها از هاردهای SAS چرخشی برای حجم بالا، پایداری و هزینه پایین‌تر استفاده می‌شود. در این مقاله به بررسی تخصصی و مقایسه این دو دسته از هاردها می‌پردازیم.
معرفی هاردهای SAS 10K و 15K
هاردهای SAS با رابط 6G یا 12G عرضه می‌شوند و برای عملکرد سریع، تحمل بار بالا و پایداری در محیط‌های دیتاسنتری طراحی شده‌اند. مدل‌های 10K و 15K هر دو دارای ویژگی‌هایی از جمله:
اتصال دوگانه برای Redundancy
MTBF بالا (2 میلیون ساعت)
قابلیت Hot-Swap
پشتیبانی از RAID سخت‌افزاری
اما تفاوت اصلی در سرعت چرخش دیسک‌هاست:
هاردهای 10K با سرعت 10,000 دور در دقیقه
هاردهای 15K با سرعت 15,000 دور در دقیقه
سرعت چرخش بیشتر به معنی کاهش زمان تأخیر (Seek Time) و افزایش تعداد IOPS است.
مقایسه عملکردی در ظرفیت‌های مختلف
۱. IOPS (تعداد عملیات ورودی/خروجی در ثانیه)
هر چه IOPS بالاتر باشد، هارد توان پاسخ‌گویی به درخواست‌های هم‌زمان بیشتری دارد.
| ظرفیت | SAS 10K (IOPS تقریبی) | SAS 15K (IOPS تقریبی) |
|---|---|---|
| 300GB | 120 – 140 | 180 – 200 |
| 600GB | 115 – 135 | 170 – 190 |
| 900GB | 110 – 130 | 160 – 185 |
⏱️ نتیجه: مدل 15K در همه ظرفیت‌ها به‌طور متوسط بین 30 تا 50 درصد IOPS بالاتری نسبت به مدل 10K ارائه می‌دهد.
۲. زمان تأخیر (Latency)
سرعت بیشتر چرخش باعث کاهش زمان دسترسی به داده‌ها می‌شود.
| ظرفیت | SAS 10K (میلی‌ثانیه) | SAS 15K (میلی‌ثانیه) |
|---|---|---|
| 300GB | 4.2ms | 2.8ms |
| 600GB | 4.5ms | 3.0ms |
| 900GB | 4.8ms | 3.2ms |
✅ تحلیل: در محیط‌های OLTP و دیتابیس‌های حساس، تأخیر کمتر به معنی تجربه کاربری سریع‌تر و اجرای بهتر Queryها خواهد بود.
۳. مصرف انرژی و گرما
هاردهای سریع‌تر معمولاً توان مصرفی بیشتری دارند و گرمای بیشتری تولید می‌کنند.
| مشخصه | SAS 10K | SAS 15K |
|---|---|---|
| مصرف فعال (W) | ~5.5W | ~7.8W |
| گرمای خروجی | کمتر | بیشتر |
| نیاز خنک‌سازی | پایین‌تر | بالاتر |
⚠️ اگر در رک‌های فشرده با فضای خنک‌سازی محدود کار می‌کنید، مصرف انرژی و گرما باید حتماً مد نظر قرار گیرد.
کاربردهای پیشنهادی برای هر مدل
| کاربرد | SAS 10K | SAS 15K |
|---|---|---|
| سرور فایل و آرشیو | ✅ مناسب | ❌ غیرضروری |
| پایگاه داده سنگین | ❌ محدود | ✅ عالی |
| مجازی‌سازی متوسط | ✅ قابل قبول | ✅ بهتر |
| ماشین‌های مجازی پرترافیک | ❌ کند در ترافیک بالا | ✅ پاسخگو و سریع |
| بکاپ‌گیری و ذخیره‌سازی | ✅ اقتصادی | ❌ هزینه بالا |
جمع‌بندی و توصیه نهایی
هر دو مدل 10K و 15K از قابلیت اطمینان بسیار بالایی برخوردارند و برای دیتاسنترهای حرفه‌ای طراحی شده‌اند. اما اگر نیاز به عملکرد بالا در حجم کاری شدید، پاسخ‌گویی سریع به درخواست‌ها و کاهش تأخیر دارید، مدل‌های 15K انتخاب بهتری هستند.
در مقابل، برای ذخیره‌سازی آرشیوی، بکاپ، سرورهای عمومی یا حتی مجازی‌سازی متوسط، مدل‌های 10K با هزینه پایین‌تر انتخاب هوشمندانه‌تری خواهند بود.
💡 نکته حرفه‌ای: در صورت استفاده از RAID سخت‌افزاری (مثلاً روی کنترلر HPE P440)، ترکیب هاردهای 15K در RAID 10 یا RAID 5 می‌تواند عملکرد را چند برابر کند.
از کجا بخریم؟
اگر قصد تهیه هاردهای SAS SFF 10K یا 15K با کیفیت اصلی و قیمت مناسب را دارید، فروشگاه ServerSwitch.ir یکی از قابل اعتمادترین مراجع تخصصی در زمینه فروش تجهیزات سرور و دیتاسنتر است.
✔️ موجودی گسترده هاردهای HPE اصلی
✔️ مشاوره فنی قبل از خرید
✔️ ضمانت اصالت کالا
✔️ ارسال سریع به سراسر ایران
